شامگاه پنج شنبه ۱۶ دی ماه، در ادامه برگزاری نشست های ماهانه، تالار علامه حکیمی در مجموعه فرهنگی امام صادق(ع) میزبان سخنرانی دکتر زهرا صدر اعظم نوری با موضوع «چالش های محیط زیست» بود.

خانم نوری دکترای تخصصی محیط زیست و مدرس دانشگاه، عضو شورای عالی سیاست گذاری کمیسیون های وزارت کشور، عضو کمیته آموزش شورای عالی انقلاب فرهنگی و مشاور اجتماعی معاون وزیر کشور، رئیس سازمان شهرداری های کشور و شهردار منطقه ۷ تهران می باشند. 

ابتدا خانم برزگری یکی از پژوهشگران مجموعه با خوشامد گویی به دکتر نوری و اشاره به مدارج علمی و سوابق اجرایی از ایشان برای ارائه سخن دعوت کرد.

دکتر زهرا صدر اعظم نوری سخن خود را با ابراز خرسندی از حضور در این نشست آغاز کرد و وجود چنین فضای فرهنگی و علمی در سطح شهرستان میبد، همراه با کتابخانه ای  ارزشمند را که به گفته ایشان در برخی از شهرهای بزرگ، کمتر به چشم می خورد، به حاضران تبریک گفت و با خواندن دو بیت از شیخ شبستری به بیان موضوع پرداخت.

جهان چون چشم و خط و خال و ابروست

که هر چیزی به جای خویش نیکوست

اگر یک ذره را برگیری از جای

خلل یابد همه عالم سراپای

شاید در گذشته،  بحث از محیط زیست به عنوان یک بحث تشریفاتی قلمداد می شد، اما امروزه، همه جوامع به نوعی با آن درگیر هستند، مسئله محیط زیست به گونه ای است که هر انسان خدا شناس در برابر آن احساس مسئولیت می کند که وظیفه حفاظت و نگهداری از آن را برعهده دارد. هرقدر این حس تکلیف و وظیفه در نگهداری و حفاظت بیشتر باشد، نتیجه آن امنیت،  رفاه و شادابی بیشتری برای همه انسانهاست. جهان بر اساس نظم و حکمت آفریده شده و هر چیزی در جای خویش قرار گرفته است،  بنابر این امروزه وظیفه ماست که در محیط زیست تعادل برقرار کنیم؛ و اگر غیر از این باشد به تخریب محیط زیست و آلودگی آن می انجامد. به عنوان مثال استفاده از درختان جنگلی، اگر به مقدار و مقیاس درست صورت بگیرد، سلامت و شادابی را برای ساکنان محیط فراهم می سازد، اما اگر بی رویه از این موهبت بهره برداری کنیم، آنگاه جنگل فرصت احیاء پیدا نمی کند واین بی نظمی  به نابودی جنگل و در نتیجه به تخریب محیط زیست می انجامد. آثار این برداشت نامحدود گریبانگیر خود انسانهاست. پس ما برای ایجاد این تعادل و جلوگیری از آلودگی و  تخریب محیط زیست باید نوع نگرش خود را عوض کنیم. بحران محیط زیست در کشور ما نتیجه بحران روحی و اخلاقی تک تک افراد جامعه است، بنابر این باید نگاهی مسئولانه داشت و طرحی دیگر درانداخت. اگر امروزه ما به دنبال آرامش و امنیت انسانی هستیم لازمه آن امنیت محیط زیست،  به دور از تخریب وآلودگی می باشد. و امنیت محیط زیست در گرو رفتار خود ما انسانهاست. «ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم»

دکتر زهرا نوری درادامه بحث، چالش های محیط زیست را در پنج زمینه مطرح کرد: بحث آب،خاک،هوا،انرژی و تنوع زیستی.

وی پیش از ورود دراین بحث، به احترام مجموعه که به نام امام صادق(ع) مزین است، در حدیثی از آن حضرت نقل نمود که زندگی بدون سه چیز شیرین و گوارا نمی شود؛ هوای پاک و تمیز، آب فراوان و گوارا، و دیگری زمین بارور و حاصلخیز.

چالش آب:

یکی از مشکلات اساسی کشور ایران مسئله کمبود آب است، میزان بارش نزولات آسمانی به شدت پایین آمده و ما در یک کشور نیمه خشک و خشک قرار داریم. استفاده درست و مناسب از میزان آب موجود، بسیار مهم و ضروری می باشد اما طبق آمار و ارقام، اصلا در این زمینه برنامه ریزی نداشته ایم و عاقلانه عمل نکرده ایم. نود تا نود و یک درصد آب موجود در ایران صرف کشاورزی می شود، بسیاری از این آب به هدر می رود و یا برای تولید محصولاتی که نیاز به آب بسیار دارد، استفاده می شود. پنج یا شش درصد از آب در صنعت استفاده می شود.

پیش بینی ها نشان می دهد که جنگ آینده بر سر آب خواهد بود نه بر سر نفت و طلا!

چالش خاک:

-ایران به عنوان یکی از پنج کشور نخست جهان در توسعه بیابان زایی می باشد. در سی سال گذشته سی درصد به مساحت بیابان های کشور اضافه شده است.  

-سالانه بین ۱۵ تا ۲۵ تن خاک فرسایش می یابد و بهره برداری از خاک بسیار بی رویه است یعنی در واقع بین دو تا شش برابر ظرفیت.

– در یازده استان کشور ما بیش از صد نقطه  خاک آلوده وجود دارد.

چالش هوا:

با پیشرفت تکنولوژی، میزان آلودگی هوا هم به مراتب بیشتر شده است. در سال ۲۰۱۲، هفت میلیون نفر در دنیا بر اثر آلودگی هوا فوت کرده اند و سهم ایران از این مرگ و میر ۱۲درصد بوده است.

منابع متحرک (خودرو،حمل و نقل و سوختی که برای حمل و نقل استفاده می شود) ۷۵ تا ۸۰ درصد از آلودگی را به خود اختصاص داده و منابع ثابت (نیروگاه ها، خانه ها، کار خانه ها) ۲۰ تا ۲۵ درصد.

وی همچنین یادآور شد که امروز زیست سالم و مناسب، حق همۀ انسان هاست و حق هر شهروند ایرانی، اگر چه ما دچار تخریب محیط زیست هستیم و در مسئله محیط زیست شرایط مناسبی نداریم اما نباید نا امید بشویم، زیرا با عزم جدی و تلاش همگانی شاهد تغییر و تحول و شرایط مطلوب تری خواهیم بود. و این تحول صورت نمی گیرد مگر اینکه ما تغییر کنیم و نگاهمان را از نگاه فردی به نگاه جمعی تبدیل کنیم و به دنبال منافع ملی باشیم. و در این صورت خداوند بر نعمت های جامعه خواهد افزود چرا که در طول تاریخ بشریت اقوامی که از نعمت های الهی درست استفاده کرده اند و شاکر بوده اند خداوند نیز بر نعمت هایشان افزوده و از آن ها حمایت نموده است…

خانم دکتر صدر اعظم نوری گویا، روان و دلنشین، گفتگو می کرد، و دلسوزانه و با تمام وجود از محیط زیست می گفت؛ که حضار را تحت تاثیر قرار داده بود. در  چهره  حاضران، رضایت مندی از جلسه احساس می شد. پایان جلسه به پاسخ های دکتر نوری به پرسش های برخی حاضران گذشت.

«دکتر! منتظر حضور دوباره شما هستیم» این آخرین جمله ای بود، که هنگام  ترک تالار خطاب به سخنران، می شنیدم.   

گزارش تصویری: