گزیده ای از کتاب غدیر در نگاه خورشید
نویسنده: فاطمه حقیر ابراهیم آبادی(کارشناسی زبان و ادبیات فارسی)
نام کتاب: غدیر در نگاه خورشید جلوه های ولایت علوی در پرتو کلام رضوی
نویسنده: دکتر مرتضی طاهری
انتشارات: قم دلیل ما ۱۳۸۴ . ۱۸۴ص.
امام رضا(ع) و غدیر
امام رضا(ع) یکی از عمده ترین ارکان دین و جوشانترین چشمه های زلال معرفت و یقین به شمار می رود. اسرار نبوت و ودایع امامت بعد از پدر بزرگوارش، حضرت موسی بن جعفر(ع)، به ایشان انتقال یافت و آن حضرت گنجینه دار این اسرار گردید. ایشان چنان مزین به اخلاق اسلامی بود که دوست و دشمن در برابر خوی آسمانی و رفتار ملکوتی اش سر تعظیم فرود آورده و موافق و مخالف، شیفته آن امام همام شده بودند و به تعبیر روایات، این خود یکی از علل ملقب شدن حضرت به رضا می باشد. حضرت دانسته های خود را گاه به اصحاب و شاگردان تعلیم داده و زمانی در پاسخ پرسشها بیان نموده و یا از طریق مباحثات علمی و عقیدتی با رهبران مذاهب دیگر مطرح می کرد و به این وسیله اندیشه اسلامی را غنی و پربار ساخت.
به گواهی تاریخ در عصر امام رضا (ع) دیگر بار احیای معارف دینی را نظاره گریم. امام نه تنها در زمینه مباحث توحیدی حرکت و تلاش عظیمی داشته، بلکه در جهت بیان جایگاه امامت و اثبات شوون ولی معصوم نیز گامهای ارزشمندی برداشته و غبار غفلت از دیدگان بسیاری از حق طلبان زدوده است. امام (ع) بر طرح بحثهای مربوط به امامت و ولایت تاکیدی خاص داشت. ایشان با بیان رسای خویش در این زمینه آن چنان مدعیان دروغین را رسوا می ساخت که همگان انگشت حیرت به دندان می گزیدند. از جمله امام هشتم (ع) در ارتباط با جایگاه امامت و ماجرای غدیر و وصایت امیرالمومنین(ع) در مناظرات و مباحثات علمی مطالب سودمندی ارائه فرمود که بیان آنها در جهت روشن نمودن افکار، عبادتی بزرگ و گامی بلند در احیای امر امامت است.
تجلی غدیر در خراسان
امام رضا(ع) در سفر طولانی و اجباری خویش به مرو، در شهر نیشابور توقف کوتاهی داشتند و سپس با بدرقه پرشور مردم آن سامان نیشابور را به مقصد مرو ترک نمودند. در میان بدرقه کنندگان، بسیاری از علما و دانشمندان حضور داشتند. این تجمع پرشور مردم از جهاتی همانند روز غدیر خم بود که رسول خدا(ص) در اجتماع انبوه مردم ولایت و امامت امیرالمومنین(ع) را پس از توحید اعلام فرمودند.
زنجیره طلایی
امام ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) در سفر مهم و ناگزیر خود به مرو، در منازل مختلفی با مردم گفتگو داشت، اما در نیشابور در آن گروه عظیم، سخنی بر زبان راند که از نظر تعداد راویان مطمئن و کثرت بیان کم نظیر است. امام فرمود: پدرم موسی بن جعفر(ع) از پدرش جعفر بن محمد(ع) و ایشان از پدرش محمد بن علی(ع) و آن حضرت از پدرش علی بن الحسین(ع) و ایشان از پدرش حسین بن علی(ع) و آن جناب از پدرش علی بن ابی طالب(ع) نقل فرمود که: از حبیبم و روشنی چشمانم پیامبر خدا(ع) شنیدم که جیرئیل برایش از جانب خداوند عزو جل حدیثی آورده بود که حضرت فرمود: « لا اله الا الله حصنی. فمن دخل حصنی امن من عذابی؛ لا اله الا الله دژ من است. هر کس وارد این دژ شود، از عذاب من در امان خواهد بود.» سپس امام رضا(ع) در آخرین لحظات حرکت کاروان، این عبارت را افزودند که: «بشروطها و انا من شروطها»؛ دژ بودن لا اله الا الله شرایطی دارد که از جمله آن شرایط، من هستم. امام رضا(ع) با این بیان به بشریت فهماند که مساله امامت و ولایت، منصبی الهی است و مردمانی همچون مامون راهی بدان ندارند.
خاطره ای با امامت غدیر
شکوه امامت
امامت، اساس همه نگرشها، بینشها و دانشهای شیعی است. امامت، استمرار رسالت و پیامد ضروری آن است. باور آسیب ناپذیر شیعه این است که: امامت همچون نبوت، منصبی الهی است و پسند و ناپسند خلق در نفی و اثبات آن هیچ تاثیری ندارد. با این بینش هیچ گروه، جامعه و یا شخصی حتی خود پیامبر اکرم(ص) به اختیار خویش حق برگزیدن امام را ندارد؛ همانگونه که بعثت پیامبران(ع) نیز هیچ گاه با انتخاب مردم نبوده است. شیعه معتقد است از همان مراحل نخستین رسالت پیامبر(ص) حضرت علی(ع) از سوی خداوند متعال به وصایت و امامت برگزیده شد و ابلاغ این انتصاب الهی از زمانی که پیامبر(ص) خویشان خویش را به اسلام فراخواند آغاز شد، و در طول بیست و سه سال به گونه های مختلف ادامه داشت.
احیای امر امامت
در لزوم احیای امر امامت و آشنا ساختن همگان با عظمت این مقام تردیدی نیست، اما از چه راهی باید به این مهم تحقق بخشید؟ پاسخ این سوال را باید در لا به لای کلام قدسی حضرت ثامن الحجج(ع) جست، آن جا که فرمود: « خداوند رحمت کند آن کس که امر ما را زنده بدارد! سوال شد: احیای امر شما به چیست؟ فرمود: علوم ما را فراگیرد و به مردم بیاموزد؛ چرا که مردم وقتی خوبی های کلام ما را بدانند، یقینا از ما پیروی خواهند نمود.»
نیاز به امام
امام رضا(ع) فرمود: «زمین هیچ گاه ازوجود امامی از ما خاندان خالی نمی شود، آشکار باشد یا پنهان. اگر یک روز زمین بدون حجت باشد، اهل خود را به تلاطم می اندازد و در کام خود فرو می برد؛ چنان که دریا، اهل خود را در درون امواج پنهان می سازد.»
انتخاب خداوند یا اختیار مردم
در کلام امام رضا(ع) موضوع امامت از دو زاویه مورد توجه قرار گرفته است: امامت عامه و امامت خاصه. در دسته اول روایات به این حقیقت اشاره شده است و اما در مساله امامت خاصه این حقیقت مطرح می شود که چه کسانی از سوی خداوند واجد این شرایط شناخته شده و به وسیله پیامبر(ص) برای این منصب خطیر تعیین گشته اند؟
امام رضا(ع) چنین می فرماید: « آیا جایگاه امامت برای مردم روشن است؟ آیا می دانند اهمیت مقام امام در میان امت چیست تا با رای و نظر خود به انتخاب امام معصوم بپردازند؟ امام معصوم، جایگاهش برتر و موقعیتش بزرگ تر از آن است که مردم قادر به درک آن باشند، یا با اندیشه ها و آرای خود بتوانند او را انتخاب کنند. امامت الهی، مقامی است که خداوند ابراهیم خلیل(ع) را بدان مفتخر ساخته و پس از عنوان نبوت و دوستی در مرتبه سوم این منصب شریف را به او عطا فرموده است.»
کشتی نجات
امام رضا(ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) فرمود: « هر کس دوست دارد به دین من دست آویزد و پس از من به کشتی نجات سوار شود، باید به علی بن ابی طالب(ع) اقتدا کند. باید دشمن او را دشمن و دوستش را دوست گیرد؛ زیرا او وصی و خلیفه من بر امتم، در زندگی من و پس از وفات من است…… گفتارش گفتار من، دستورش دستور من و نهی او نهی من است……………»
برگزیدگان
الف: در قرآن
در اجتماع علمای مذاهب، با حضور امام رضا(ع)، اثبات حقانیت مذهبی شیعه و فضیلت اهل بیت(ع) بر سایر مردم مطرح شد. امام(ع) با طرح آیه مباهله، آن را به عنوان فضیلتی که نه قبل و نه پس از آن، احدی از بشر به آن دست نیافته، عنوان کرد و با آن در برابر علمای مذاهب، اتمام حجت فرمود.
ب: در کتب آسمانی
به عنوان نمونه مناظره امام رضا(ع) و جاثلیق که سفر ثالث در انجیل، سفر اول از زبور و سفر تورات را بیان می کند و حقانیت ولایت علی را برای آن یهودی به اثبات می رساند.
شیعه راستین
زمانی که مامون ولایتعهدی را به امام رضا(ع) سپرد، دربان حضرت پیش آمد و گفت: گروهی آمده اند و می گویند ما شیعه علی(ع) هستیم و اجازه ورود می طلبند. امام(ع) فرمود: من کار دارم. آنها را برگردان! این برنامه به همین سان ادامه یافت تا دو ماه گذشت. پس از دو ماه، از شرف یابی خدمت امام(ع) ناامید شدند و به دربان گفتند: به مولای ما بگو که شیعه پدرت علی بن ابی طالب(ع) هستیم. دشمنان ما را سرزنش می کنند که نتوانستیم خدمت شما برسیم. اکنون به شهرمان بازمی گردیم، در حالی که قدرت پاسخ گویی به زخم زبان دشمنان را نداریم. دربان این مطلب را برای امام رضا(ع) باز گفت. امام فرمود: به آنها اجازه بده که وارد شوند! آن جمعیت وارد شدند و حضرت توجهی به آنان نکرد. آنان چندی در حالت ایستاده ماندند و گفتند: ای فرزند رسول خدا! این برخورد شگفت و این سبک شمردن بعد از این محجوب داشتن، چه بود؟ امام رضا(ع) فرمودند: « این آیه قرآن را به خاطر آورید: هر مصیبتی که به شما می رسد، دستاورد خود شماست، با آن که خداوند بسیاری از کارهای شما را می بخشد. بنابراین من در این کار، تنها به خداوند و رسولش و به امیرالمومنین(ع) اقتدا کردم. آنها بر شما سخت گرفته اند و من راه آنها را پیمودم. گفتند: چرا؟ حضرت فرمود: به این دلیل که ادعا کردید شیعه امیرالمومنین هستید، حال آنکه در بیشتر کارهایتان با او مخالفت می کنید………… اگر عمل شما گفتارتان را تصدیق نکند هلاک می شوید. عرض کردند: ای فرزند رسول خدا(ص)! ما از خدا آمرزش می طلبیم……… .
تجدید پیمان
زیارت اهل بیت(ع) نیز، تجدید عهد، اظهار محبت و عرض ارادت به محبوب است. امام رضا(ع) می فرمایند:« برای هر یک از امامان، برگردن دوستان و شیعیان عهد و پیمانی است و یکی از شرایط وفای کامل به آن عهد و به نیکویی ادا کردن آن، زیارت قبور ایشان است.»
غدیر، دین کامل و نعمت تمام
نعمت مورد سوال
از ابراهیم صولی روایت کرده اند که گفت:«در محضر امام رضا(ع) بودیم، امام(ع) فرمود: در دنیا نعمت حقیقی وجود ندارد. یکی از حاضران گفت: خداوند در قرآن می فرماید:« لتسالن یومئذ عن النعیم». پس این نعیم که خداوند در قیامت از آن سوال می کند چیست؟ امام رضا(ع) فرمود: همانا خداوند بندگانش را در مورد آنچه که به آنها تفضل و مرحمت فرموده بازخواست نمی کند و به خاطر آن، بر آنها منت نمی گذارد…………. بلکه منظور از نعیم دوستی و ولایت ما خاندان رسالت است…. .»
شکر نعمت ولایت
حضرت صادق(ع) به یکی از اصحاب فرمود:«آیا هر روز صبخ خدا را در برابر برترین و گرامی ترین نعمت ها شکر می کنی؟ او پرسید: برترین نعمتها کدام نعمت است؟ حضرت فرمود: ولایت علی(ع)….. »
منکرین ولایت
امام رضا(ع) می فرماید:« مثل مومنین در قبول ولایت امیرالمومنین(ع) در روز غدیر خم مثل فرشتگان در سجودشان مقابل آدم(ع) است و مثل کسانی که در روز غدیر از ولایت امیرالمومنین(ع) سرباز زدند، مانند شیطان است.»
اتمام حجت
عبدالعزیز می گوید: « در بدو ورود امام هشتم(ع) به مرو، روز جمعه مردم در مسجد جامع شهر جمع شده بودند و در مورد مساله امامت و اختلافاتی که درباره آن مطرح است سخن می گفتند. من گفته های مردم را خدمت ایشان گزارش دادم. امام تبسمی کرده و فرمود:« این مردم نمی دانند مورد مکر و حیله قرار گرفته اند. خداوند پیامبرش را از جهان نبرد، مگر بعد از آن که دین را برایش کامل فرمود. از یک سو قرآن را بر او نازل کرد…. و از سوی دیگر در حجه الوداع که آخر عمر او بود این آیه را فرستاد که : « الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا» …………..»
گمراه تر از گمراهی
از امام رضا(ع) در مورد تفسیر آیه ذیل سوال شد که:«آیا گمراه تر از آن کس که پیروی هوای نفس خویش کرده و هیچ هدایت الهی را نپذیرفته است، کسی پیدا می شود؟»
امام هشتم(ع) فرمود:«منظور کسی است که در دین به رای خود عمل کند و پیروی امامی از ائمه هدی(ع) را ننماید.»
کوری دل
روزی مامون از امام رضا(ع) درباره معنی این آیه سوال کرد که: «همانا که چشمهایشان در پرده بود و به یاد من نیفتادند، و قدرت شنوایی نداشتند.» امام هشتم(ع) فرمود:« نابینایی چشم مانع یاد کردن خداوند نیست و تذکر، به چشم ارتباطی ندارد، ولیکن خداوند متعال، کافران به ولایت امیرالمومنین(ع) را به کوران تشبیه کرده؛ زیرا سخنان پیامبر(ص) درباره حضرت علی(ع) بر آنها گران می آمد و استطاعت شنیدن آن را نداشتند.»
جلوه های غدیر
مولای همگان
عصاره خطابه مفصل پیامبر اکرم در روز غدیر، جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» است که در مقطعی حساس از خطبه و در حالی که پیامبر اکرم(ع) بازوان امیرالمومنین(ع) را گرفته و او را بلند کرده بود تا به مردم معرفی کند بیان شده است.
نکته بسیار مهم در فرمایش پیامبر(ص) در روز غدیر- که امام رضا(ع) نیز به آن تصریح فرموده- لفظ مولی می باشد. در واقع این کلمه محور اصلی فرمایش پیامبر(ص) در روز غدیر است و جالب این که پیامبر(ص)، خود در همین خطبه و نیز در مناسبتهای دیگر معنای این کلمه را بیان فرموده اند. مولی یعنی کسی که اختیار مردم به دست اوست و بر آنها نسبت به خودشان بیشتر اختیار دارد. هر فرمانی به آنان دهد، باید بدون چون و چرا اجرا کنند و کوتاهی در آن مساوی با کفر و انکار نبوت است.
امیرمومنان قبل از خلقت
امام رضا فرمود:« هنگامی که خداوند آدم را با سجده ملائکه بر او و با داخل نمودنش در بهشت اکرام نمود، او را ندا کرد: ای آدم! سر خود را بلند کن و به ساق عرش من نظر نما. پس آدم به ساق عرش نگریست و نوشته ای در آن جا یافت:« لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی بن ابی طالب ……..»
پس گفت: «ای پروردگار من! اینها کیستند؟ ندا آمد که: اینان ذریه تو هستند که اگر ایشان نبودند تو را نمی آفریدم.»
معرفی امیرالمومنین(ع)
خدمت امام رضا(ع) عرض شد: «عروه بن زبیر گفته است که: پیامبر (ص) در حال تقیه از این دنیا رحلت فرمود و مساله ولایت علی(ع) را به طور صریح برای مردم مطرح ننمود. امام رضا(ع) در جواب فرمود:« یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک…… . ضرورت هر تقیه ای را برای پیامبر(ص) از میان برداشت، چرا که خداوند متعال به پیامبرش وعده داده بود که از هر شر و آفتی در امان دارد.»
بنابراین علت آن که مسلمانان در مساله ولایت عهدی دچار تفرقه شدند، تقیه پیامبر نبود، بلکه قریشیان پس از پیامبر آنچه را دوست می داشتند انجام می دادند و رضایت و غضب پروردگار را در نظر نمی گرفتند.
امام رضا(ع) در نقل دیگری از پیامبر اکرم(ص) از فتنه تاریک بعد از رحلت پیامبر(ص) و پشت کردن مردم به امیرالمومنین(ع) خبر داده و راه نجات از آن فتنه را چنین بیان می فرماید: «حضرت رضا(ع) از قول پدرانش نقل کرده که رسول خدا(ص) فرمود: بعد از من فتنه ای گمراه کننده و تاریک به وجود می آید، کسی که به عروه الوثقی چنگ بزند از این فتنه نجات می یابد. گفته شد : یا رسول الله! عروه الوثقی چیست؟ فرمود: ولایت سید الوصیین. باز سوال شد: سید الوصیین کیست؟ فرمود: امیرالمومنین. گفتند: امیرالمومنین کیست؟ فرمود: آن که مولای مسلمین و بعد از من امام و پیشوای آنهاست. گفته شد: یا رسول الله! چه کسی مولای مسلمین و بعد از شما پیشوای ایشان است؟ فرمود: برادرم علی بن ابی طالب(ع).»
کمال دین
امام رضا(ع) در بیانی نغز و دل نشین، کمال دین را در ولایت و پذیرش آن و بیزاری از دشمنان آن مطرح می فرماید و اشاره می نماید که:« کمال الدین ولایتنا و البرائه من عدونا.»
روزهایی با یاد غدیر
ماه درخشان
امام رضا(ع) فرمود: هنگامی که روز قیامت برپا شود، چهار روز را زینت می دهند، همان طور که عروس را آرایش می کنند. گفته شد: این چهار روز کدام ایام هستند؟ فرمود: روز عید قربان، عیدفطر، روز جمعه و عید غدیر. اما روز غدیر در بین آن اعیاد مانند ماه در بین ستارگان است.
پیشینه غدیر
غدیر تنها یک رخداد تاریخی یا یک گذرگاه جغرافیایی صرف نیست، بلکه یک سرفصل اعتقادی است که درونمایه همه اطاعتهاست و رسالت همه پیامبران در آن جا مفهوم می یابد و همه رشد و تعالیها از آن جا آغاز می شود. بنابراین شناخت غدیر، از ضروری ترین و بنیادی ترین شناختهای اعتقادی است. بدون شناخت غدیر اگر عبادتها، بی شمار و طاعتها چون کوه انباشته گردد، به کاهی نمی ارزد. در عوض اگر غدیر درست شناخته شود، انسان به مقام همنشینی فرشتگان نایل می گردد.
تجلی غدیر در کلام امیرمومنان(ع)
حدود سی سال پس از اجتماع عظیم و بی نظیر مسلمانان در غدیرخم، اولین اجتماع گسترده مردم در سالگرد آن روز تاریخی و سرنوشت ساز در ایام حکومت امیرالمومنین(ع) و حضور آن حضرت در کوفه اتفاق افتاد. روز جمعه ای مصادف با سالگرد غدیرخم شد و حضرت علی(ع) فرصت را مناسب دید تا در اجتماع مردم در نماز جمعه، خطبه ای در معرفی غدیر و تبیین ابعاد گوناگون آن ایراد نماید و مسلمانانی که عصر پیامبر(ص) را درک نکرده و غالبا از واقعه غدیر بی اطلاع بودند و یا اگر سخنی شنیده بودند، به عمق آن پی نبرده بودند، با غدیرخم آشنا کند. امیرالمومنین(ع) خطبه را با حمد و ثنای الهی آغاز می کند و پس از بیان سخنان بلندی در زمینه خداشناسی، به بحث نبوت پرداخته و ارتباط آن را با توحید تبیین می نماید. لذا حضرت علی(ع) در این خطبه به تشریح جایگاه والای امامت در معارف دینی پرداخته و ارتباط توحید و نبوت و امامت را به صورت زیبایی ترسیم کرده است و با این مقدمات به بحث اصلی خطبه که غدیرخم است پرداخته و گزارش جامعی از آن حادثه عظیم ارائه نموده است.
نکاتی از سخنان حضرت علی(ع) درباره غدیر از قول امام رضا(ع):
« الف: امام(ع) خود تصریح می فرماید که خدا خود رهبر را معین کرده است و در این باره آیه فرستاده.
ب: امام(ع) در سخنان خود به این حقیقت اشاره می فرماید که جانشینان پیامبر(ص)، مردم را به سوی خدا می خوانند و به حضرت حق متذکر می کنند.
ج: امام(ع) در مواردی چند از این سخنرانی که در روز عید غدیر ایراد کرده است از حماسه غدیر به عنوان نعمت یاد می کند.
د: امام(ع) خود را سبیل الله(راه خدا) می خواند.
ه: امام(ع) در این خطبه به صراحت می فرماید: «اقرار و ایمان به توحید، بدون اقرار و ایمان به نبوت و امامت پذیرفته شده نیست.»
و: علی(ع) تاکید می ورزد که با تعیین شخص امام، دین کامل گشت.
غدیر در کلام امام رضا(ع)
احمد بن محمد بن ابی نصر می گوید: « ما به همراه جمعیت بسیاری خدمت امام رضا(ع) بودیم. گفتگو پیرامون روز غدیر بود. بعضی از حاضران غدیر را انکار کردند. امام رضا(ع) فرمود: پدرم از پدرش نقل کرد که: روز غدیر نزد اهل آسمان مشهورتر از اهل زمین است. خداوند در فردوس اعلی قصری دارد که با خشتی از نقره و خشتی از طلا بنا شده است. در آن، صد هزار گنبد از یاقوت سرخ و صد هزار خیمه از یاقوت سبز است. خاکش از مشک و عنبر و در آن چهار نهر جاری است: نهری از شراب، نهری از آب، نهری از شیر، نهری از عسل. در اطراف قصر انواع درختان میوه است و در آن پرندگانی هستند که بدنشان از لولو و بالهایشان از یاقوت می باشد و به صداهای گوناگون آواز می خوانند. چون روز غدیر فرا رسد، اهل آسمانها به این قصر وارد شده و خدا را تسبیح و تقدیس و تهلیل می گویند. آن پرندگان، پرواز کرده و به داخل آب می روند و در آن مشک و عنبر می غلطند و وقتی فرشتگان گرد هم می آیند، آن را بر روی آنها می پاشند. فرشتگان نیز نثار حضرت فاطمه زهرا(ع) را به هم هدیه می دهند. در پایان روز، به آنان ندا می رسد که به جایگاهتان برگردید که تا غدیر دیگر، از خطا و لغزش در امان هستید و این، به خاطر گرامی داشت خدا از محمد(ص) و علی(ع) است.»
عرضه ولایت
همان طور که در روز غدیر ولایت بر انسانها عرضه شد، در عالم خلقت بر سایر مخلوقات نیز عرضه شده است. امام رضا(ع) در شان این روز فرموده است: « در روز غدیر، خداوند ولایت را بر اهل هفت آسمان عرضه داشت. اهل آسمان هفتم در قبول آن پیشی گرفتند. پس خداوند آسمان هفتم را به عرش مزین ساخت. پس از آن اهل آسمان چهارم سبقت گرفتند و آسمان چهارم را به بیت المعمور مزین کرد ……. پس کوفه سبقت گرفت و خداوند آن را به امیرالمومنین(ع) مزین فرمود………. خداوند در این روز ولایت را بر گیاهان عرضه فرمود. آنها که پذیرفتند، شیرین و خوش بو شدند و آنها که نپذیرفتند، تلخ شدند….. ».
بزرگداشت غدیر
آداب و رسوم غدیر
شکر خدا
روزه شکر
زیارت امیرالمومنین(ع)
امام رضا(ع) به ابن ابی نصر می فرماید:« هر جا که باشی در روز غدیر خود را کنار قبر امیرالمومنین(ع) برسان که خداوند در این روز گناهان شصت ساله مومنین را می آمرزد و آنان را دو برابر ماه رمضان و شب قدر و شب عید فطر از آتش دوزخ آزاد می کند.»
آراستگی
امام رضا(ع) می فرماید:« روز غدیر، روز پوشیدن لباس نو و درآوردن جامه سیاه است.»
دیدار دوستان
امام رضا(ع) فرمودند: « هر کس در روز غدیر به دیدار مومنی رود، خداوند هفتاد نور در قبرش داخل می کند و قبرش را می گستراند و در هر روز هفتاد هزار فرشته به زیارت قبرش آمده و به او مژده بهشت می دهند.»
گشایش
امام علی بن موسی الرضا(ع) می فرماید: « در این روز(عید غدیر) بر برادرانت ببخش.»
هدیه
در روایتی امام علی بن موسی الرضا(ع) در وصف عید غدیر می فرمایند:« این روز، روز بخشش و هدیه دادن است.»
تهنیت گویی
امام رضا(ع) فرمود:« روز غدیر روز تهنیت گویی است. بعضی از شما به بعض دیگر تهنیت بگویید و هرگاه مومنی با برادرش برخورد کرد، بگوید: ستایش مخصوص خداوندی است که ما را از پیوستگان به ولایت امیرالمومنین و امامان(س) قرار داد.»
ابراز شادمانی
امام رضا(ع) می فرماید: «در روز غدیر هر مرد و زن مومنی را شادمان سازید.»
توسعه زندگی
امام رضا سلام الله علیه می فرماید: « روز غدیر روزی است که خداوند بر توان کسی که او را عبادت کند، یا هزینه زندگی خانواده خویش و برادرانش را گسترش دهد می افزاید.»
جشن بزرگ
امام رضا(ع) می فرماید: « غدیر روز جشن بزرگ است. روزی است که دعا در آن پذیرفته می شود. روز پوشیدن لباس نو و بیرون کردن سیاهیها و دور ریختن غمها از شیعیان امیرالمومنین می باشد. غدیر روز سبقت جستن و روز زیاد صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد و روز خشنودی و عید اهل بیت و روز قبولی اعمال و زیاده طلبی از درگاه خداوندی است. روز تزکیه و ترک گناه و روز عبادت است.»